Instytut - historia
Początki
historii Instytutu Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury
Politechniki Krakowskiej sięgają lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku, w
których to w 1966 roku powstała Katedra Projektowania Osiedli i Terenów
Zielonych kierowana przez prof. arch. Witolda Cęckiewicza. Z działalnością oraz
osobowością prof. arch. Witolda Cęckiewicza wiąże się powstanie oraz rozwój
dydaktyczny i naukowy o profilu architektonicznym oraz urbanistycznym kadr i
zespołów naukowo – dydaktycznych, a także kierowanych przez Profesora
jednostek, które miały znaczący wpływ na ukształtowanie dzisiejszego oblicza
Instytutu Projektowania Urbanistycznego oraz jego pozycji na Wydziale
Architektury oraz Politechnice Krakowskiej.
Rodowód
Instytutu Projektowania Urbanistycznego sięga początków Wydziału Architektury,
a jego pracownicy starają się kontynuować bogatą tradycję tworzoną przez tak
znane postaci jak Adolf Szyszko – Bohusz – pierwszy dziekan Wydziału, profesorowie
Tadeusz Tołwiński, Gerard Ciołek, Włodzimierz Gruszczyński, Zbigniew Wzorek,
Zygmunt Mieszkowski, Janusz Trojanowski i wielu innych. Tradycja ta wywodzi się
z czasów, kiedy pierwszą siedzibą Wydziału w latach 1945-47 był Wawel,
szczególne miejsce w skali Krakowa i Polski. Od roku 1945 do 1954 Wydział
Architektury wchodził w skład Akademii Górniczo – Hutniczej i dopiero w
roku 1954 uchwałą Rady Ministrów, Wydziały Architektury, Inżynierii i Komunikacji
zostały przekształcone w samodzielną Uczelnię Politechnikę Krakowską. Od 1947
roku Wydział mieści się w budynku przy ulicy Warszawskiej, gdzie po raz
pierwszy zainaugurowano rok akademicki 1948/49. Dzięki istnieniu Wydziału
Architektury na Politechnice uczelnia ta zyskuje cechę uczelni o profilu
techniczno – humanistycznym. W 1975 roku, w 30 – tą rocznicę powstania
Politechniki Krakowskiej Senat Akademicki pod przewodnictwem Rektora profesora
Bolesława Kordasa podjął uchwałę nadania Politechnice Krakowskiej imienia
Tadeusza Kościuszki.
Decyzje
istotne dla dzisiejszego obrazu Wydziału Architektury zapadały w latach 60 –
tych ubiegłego stulecia. W połowie lat 60 – tych w ramach Katedry Projektowania
Budynków Mieszkalnych powstał Zakład Projektowania Zespołów Mieszkaniowych,
który w 1966 roku został przekształcony wraz z Zakładem Planowania Krajobrazu i
Terenów Zielonych w Katedrę Projektowania Osiedli i Terenów Zielonych.
Kierownikiem tej jednostki został profesor Witold Cęckiewicz, a Wacław Seruga,
obecny profesor zwyczajny, jego asystentem. Do 1970 roku w Katedrze
funkcjonowały dwa zakłady: Projektowania Zespołów Osiedlowych (prowadzony przez
profesora Witolda Cęckiewicza) oraz Planowania Krajobrazu i Terenów Zielonych
(prowadzony przez doc. dr Zygmunta Novaka, a po jego śmierci w 1969 roku przez
profesora Janusza Bogdanowskiego).
Istotnym
momentem w historii Uczelni i Wydziału był rok 1970, kiedy podjęto decyzję o powołaniu
do życia struktury instytutowej ukierunkowanej na podejmowanie planowych prac
badawczych. Wtedy też we wrześniu 1970 roku w trakcie reorganizacji szkolnictwa
wyższego w Polsce na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej powstały
trzy Instytuty; Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Instytut
Projektowania Architektonicznego oraz Instytut Urbanistyki i Planowania
Przestrzennego, którego Dyrektorem został prof. arch. Witold Cęckiewicz. W 1973
roku w ramach Instytutu Urbanistyki i Planowania Przestrzennego utworzono
następujące zakłady: Zakład Projektowania Urbanistycznego z Pracownią Badań dla
Szkolnictwa Wyższego, którego kierownikiem został prof. arch. Witold
Cęckiewicz, Zakład Planowania Przestrzennego kierowany przez prof. arch.
Zbigniewa Wzorka, a od 1979 roku prof. dr hab. inż. arch. Stanisława
Juchnowicza; Zakład Osadnictwa Wiejskiego i Architektury Krajobrazu
przekształcony w 1977 roku w Instytut Architektury i Planowania Wsi kierowany
przez prof. dr hab. inż. arch. Mieczysława Chowańca oraz w Zakład Architektury
Krajobrazu kierowany przez prof. dr hab. inż. arch. Janusza Bogdanowskiego
pozostający w strukturze Instytutu Urbanistyki i Planowania Przestrzennego.
Po
dwudziestu dwóch latach działalności Instytutu Urbanistyki i Planowania Przestrzennego
w okresie transformacji gospodarczej w kraju po kolejnej restrukturyzacji
Wydziału Architektury w 1992 roku powstały z trzech Zakładów wchodzących w
skład Instytutu Urbanistyki i Planowania Przestrzennego odrębne samodzielne
Instytuty: Instytut Projektowania Miast i Regionów, Instytut Architektury
Krajobrazu oraz Instytut Projektowania Urbanistycznego, którego dyrektorem
został prof. arch. Witold Cęckiewicz. Po przejściu prof. arch. Witolda
Cęckiewicza na emeryturę w 1994 roku stanowisko dyrektora Instytutu
Projektowania Urbanistycznego objął dr hab. inż. arch. Wacław Seruga, prof. PK
uczeń prof. Witolda Cęckiewicza które pełnił do 1999 roku tj. do czasu objęcia
funkcji Dziekana Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej /1999 – 2005/.
Następnie
stanowisko Dyrektora Instytutu Projektowania Urbanistycznego Wydziału
Architektury objął prof. dr hab. inż. arch. Andrzej Wyżykowski które pełnił w
latach 1999 do 2002 oraz dr hab. inż. arch. Jacek Gyurkovich, prof. PK, które
pełnił w latach 2002 do 2006. Po upływie dwóch kadencji dziekańskich
/1999-2005/ prof. dr hab. inż. arch. Wacław Seruga, profesor zwyczajny PK
ponownie objął funkcję Dyrektora Instytutu Projektowania Urbanistycznego Wydziału
Architektury PK w 2006 roku, którą pełnił do 2013 roku tj. do czasu przejścia
na emeryturę. Kolejnym Dyrektorem Instytutu Projektowania Urbanistycznego
została prof. dr hab. inż. arch. Grażyna Schneider – Skalska, która pełniła
funkcję dyrektora w latach 2013 do 2016. W 2016 roku na stanowisko Dyrektora
Instytutu Projektowania Urbanistycznego została powołana dr hab. inż. arch.
Magdalena Jagiełło – Kowalczyk, prof. PK, którym kieruje nadal.
W
powstałym Instytucie Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury w 1992
roku utworzone zostały trzy jednostki naukowo – dydaktyczne:
·
Katedra Kompozycji Urbanistycznej
kierowana przez prof. arch. Witolda Cęckiewicza w latach od 1992 do 1994 r. Następnie funkcję p.o. kierownika
pełnił dr inż. arch. Jacek Gyurkovich. W 1995 r Katedra została przekształcona
w Zakład Kompozycji Urbanistycznej kierowany przez dr hab. inż. arch. Jacka
Gyurkovicha, prof. PK do 2011 roku, by w 2011 ponownie została przekształcona w
Katedrę Kompozycji Urbanistycznej kierowaną przez prof. dr hab. inż. arch.
Jacka Gyurkovicha.
·
W latach 1990 – 1992 w skład Zakładu
Projektowania Urbanistycznego Instytutu Urbanistyki i Planowania Przestrzennego
wchodził Samodzielny Zespół Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, którego
założycielem, twórcą i kierownikiem był dr hab. inż. arch. Wacław Seruga,
prof. PK. W 1992 r Zespół Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego został przekształcony w Zakład Kształtowania
Środowiska Mieszkaniowego kierowany do 2000 r przez dr hab. inż. arch. Wacława
Serugę, prof. PK. Następnie w 2000 r ponownie został przemianowany w Katedrę
Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego kierowaną przez prof. dr hab. inż.
arch. Wacława Serugę, prof. zwyczajnego PK do 2013 r tj. do czasu przejścia na
emeryturę. Rok 1990 uważany jest tym samym za początek historii tej jednostki
prowadzonej przez 23 lata przez prof. dr hab. inż. arch. Wacława Serugę. W 2013
roku na Kierownika Katedry Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego została
powołana prof. dr hab. inż. arch. Grażyna Schneider – Skalska, którą kieruje
nadal.
·
W
latach 1990 – 1992 w skład Zakładu Projektowania Urbanistycznego Instytutu
Urbanistyki i Planowania Przestrzennego wchodził samodzielny Zespół
Rewaloryzacji i Rozwoju Zespołów
Urbanistycznych kierowany przez dr hab. inż. arch. Andrzeja Wyżykowskiego,
prof. PK. W 1992r. Zespół ten został przekształcony w Zakład Rewaloryzacji i Rozwoju Zespołów
Urbanistycznych kierowany przez dr hab. inż. arch. Andrzeja Wyżykowskiego,
prof. PK do 2002 r. W 2002 Zakład został
przekształcony w Katedrę Odnowy i Rozwoju Zespołów Urbanistycznych kierowaną
przez prof. dr hab. inż. arch. Andrzeja Wyżykowskiego profesora zwyczajnego PK
do 2009 r tj. do czasu przejścia na emeryturę. W 2009 r Katedra została
przekształcona w Pracownię Odnowy i
Rozwoju Zespołów Urbanistycznych kierowaną przez dr hab. inż. arch. Stanisławę
Wehle – Strzelecką, prof. PK do 2013 roku. W 2013 roku Pracownia została
przekształcona w Zakład Przestrzeni Urbanistycznych. Na kierownika Zakładu
została powołana dr hab. inż. arch. Agata Kantarek, prof. PK którym kieruje
nadal.
Na przełomie wieków nastąpił dalszy
rozwój Instytutu Projektowania Urbanistycznego, który zaowocował powstaniem w
1999 roku czwartej jednostki naukowo – dydaktycznej tj. Zakładu Kształtowania
Przestrzeni Komunikacyjnych kierowanego przez dr hab. inż. arch. Krzysztofa
Biedę, prof. PK. W 2006 r Zakład został przekształcony w Katedrę Kształtowania
Przestrzeni Komunikacyjnych kierowaną przez prof. dr hab. inż. arch. Krzysztofa
Biedę do 2012 r. W 2012 roku na p.o. kierownika Katedry została powołana dr
hab. inż. arch. Anna Franta, prof. PK. W 2016 roku Katedra została
przemianowana na Zakład Kształtowania Przestrzeni Komunikacyjnych kierowany
przez dr hab. inż. arch. Annę Frantę, prof. PK którym kieruje nadal.
W 2004 roku w ramach reorganizacji
Instytutów Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej w skład Instytutu
Projektowania Urbanistycznego wszedł Zakład Architektury i Planowania Wsi
kierowany przez dr hab. inż. arch. Marka Kowickiego, prof. PK. W 2014 roku w
trakcie ponownej reorganizacji Instytutów Wydziału Architektury Zakład
Architektury i Planowania Wsi został włączony w skład Instytutu Projektowania
Miast i Regionów.
Rok 2015 był rokiem jubileuszu 70 –
lecia Politechniki Krakowskiej, a także 70 – lecia Wydziału Architektury /1945
– 2015/ oraz jubileuszu 45 – lecia powstania na Wydziale Architektury Instytutu
Projektowania Urbanistycznego /1970 – 2015/ i jubileusz 25 – lecia powstania
Katedry Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego /1990 – 2015/. Z tej okazji 25-
ego września 2013 roku w sali seminaryjnej Katedry Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Instytutu Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki
Krakowskiej w siedzibie przy ul. Podchorążych 1 w Krakowie odbyła się
uroczystość otwarcia Galerii Portretów Dyrektorów Instytutu Projektowania
Urbanistycznego.
Chcąc upamiętnić historię
działalności naukowo – dydaktycznej jednostki, która wykształciła wiele pokoleń
architektów i urbanistów oraz kadry naukowej, a także wniosła znaczące zasługi dla
rozwoju Wydziału Architektury i Politechniki Krakowskiej, na zakończenie wieloletnich
kadencji profesora Wacława Serugi na stanowiskach: Dyrektora Instytutu
Projektowania Urbanistycznego (12 lat), Kierownika Katedry Kształtowania
Środowiska Mieszkaniowego (23 lata), z Jego inicjatywy powstała Galeria
Portretów Dyrektorów Instytutu Projektowania Urbanistycznego (profesorów:
Witolda Cęckiewicza, Wacława Serugi, Andrzeja Wyżykowskiego, Jacka
Gyurkovicha), która wpisuje się na trwałe w tradycje Instytutu
Projektowania Urbanistycznego i Wydziału Architektury, a zarazem będzie
symbolem integracji, jakości i silnych związków pracowników naukowo –
dydaktycznych z miejscem pracy. Profesor chciał utrwalić historię działalności ostatnich
kilkudziesięciu lat czołowej jednostki dydaktyczno – naukowej Wydziału
Architektury Politechniki Krakowskiej, która wniosła znaczący wkład w rozwój
nowoczesnego Wydziału Architektury XXI wieku oraz ukształtowała w niezwykły
sposób oblicze oraz pozycję Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej w
Polsce i na arenie międzynarodowej tj. Instytutu Projektowania Urbanistycznego.
GALERIA PORTRETÓW DYREKTORÓW
INSTYTUTU PROJEKTOWANIA URBANISTYCZNEGO
Eksponowane portrety to oryginalne
dzieła charakteryzujące się wysoką artystyczną jakością wybitnej malarki dr
hab. szt. art. mal. arch. Joanny Stożek, prof. PK
WITOLD CĘCKIEWICZ, Dyrektor Instytutu
Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Wydziału Architektury Politechniki
Krakowskiej w latach 1970 – 1992 i Dyrektor Instytutu Projektowania
Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej w latach 1992 –
1994
WACŁAW SERUGA, Dyrektor Instytutu
Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej w
latach 1994 – 1999 i 2006 – 2013
ANDRZEJ WYŻYKOWSKI, Dyrektor
Instytutu Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej
w latach 1999 – 2002
JACEK GYURKOVICH, Dyrektor Instytutu
Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej w
latach 2002 - 2006
GRAŻYNA SCHNEIDER – SKALSKA, Dyrektor
Instytutu Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki
Krakowskiej w latach 2013 – 2016
MAGDALENA JAGIEŁŁO – KOWALCZYK, Dyrektor
Instytutu Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki
Krakowskiej od 2016 roku.
INSTYTUT PROJEKTOWANIA URBANISTYCZNEGO
WYDZIAŁ ARCHITEKTURY POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ
2017 ROK
Dyrektor
Instytutu: dr hab. inż. arch. Magdalena Jagiełło – Kowalczyk,
prof. PK
V-ce
Dyrektor Instytutu: dr inż. arch. Kinga Racoń – Leja
Kierownik
administracji Instytutu: mgr Małgorzata Rekuć
Katedra
Kompozycji Urbanistycznej,
Kierownik Katedry: prof. dr hab. inż.
arch. Jacek Gyurkovich
Katedra
Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego,
Kierownik Katedry: prof. dr hab. inż.
arch. Grażyna Schneider – Skalska
Zakład
Przestrzeni Urbanistycznych,
Kierownik Zakładu: dr hab. inż. arch.
Anna Kantarek, prof. PK
Zakład
Kształtowania Przestrzeni Komunikacyjnych,
Kierownik Zakładu: dr hab. inż. arch.
Anna Franta, prof. PK